Yok Olan Pijamalı

Can Baba’dan Willam Blake’e, bu satırların yazarının pek sevdiği bestecilerden Leos Janacek’ten kalbinin sultanlarından Thomas Mann’a, Bond’un babası Ian Fleming’den Henry Fonda’ya, John Cage’den Jacopo Peri’ye birçok devi yutmuştur 12 Ağustos. Ölümlerden ölüm beğenirken, başka bir sonu kaleme almak sanki boynumun borcu.

Kuagga ya da Quagga… Hiç duymuş muydunuz bu hayvanı? Bir zebra türüydü Quaggalar. 17. yüzyılda Güney Afrika’nın dört bir köşesinde yaşıyorlardı. Ülkede esen av fırtınasından belki de en fazla onlar çekmişti. Genelde inekler için feda edilseler de kimi zaman sadece zevk için vurulmuşlardı.

Zebraların aksine boynundan yukarısı çizgili olan hayvanın kalanı genelde kahverengiydi. 19. yüzyılın ortasında ait olduğu topraklarda yok olmaya başlamıştı bu güzel zebra türü. Yaşlı Kıta’ya götürülenler, kim bilir hayvanat bahçelerinde sergilenen en şanslı yaratıklar arasındaydı. Zira Güney Afrika’da onları bekleyen son belliydi.

1870’de Londra’da fotoğrafı çekilen Quagga, tarihte yerini alıyordu. Zira ondan başka bir fotoğraf karesinde yer alan başka bir arkadaşı yoktu. 12 Ağustos 1883’te Amsterdam’dan gelen bir haber, hayvanseverleri üzmüştü, bir türün bilinen son temsilcisi bir yaz gününde ölmüştü. Bugünkü Namibya’da görev yapan Alman askeri Victor Franke, 1901’de günlüğüne Quaggaları gördüğünü not düşse de bu hiçbir zaman doğrulanamamıştı.

Yarım asrı aşkın süredir öyle bir proje var ki… Lutz Heck’in yazdığı bir kitaptan etkilenerek, yok olmuş bu türü tekrar yaratmanın peşine düşen Reinhold Rau seçilmiş zebraların çiftleştirilmesiyle Quaggaların tekrar hayata dönebileceğine inanıyordu. 1987’de başlayan proje, 20 Ocak 2005’te neredeyse mükemmele yakın sonuç vermiş, Henry doğmuştu.

Evet, Henry atalarına çok benziyor da o tam olarak ne; işte bu soruya yanıt aranıyor. Tabiatta yok olmuş bir tür, insanoğlunun çabalarıyla tekrar var olabilir mi, düşünmek gerekiyor.

Solda: 1793’ten bir quagga illüstrasyonu
Sağda: Henry