Brezilya’nın Suluboyası, Maracana’nın Karanlığı

Aquarela do Brasil dünyanın en bilindik sambalarından biri olsa gerek. Tevatüre göre yoğun sağanak nedeniyle bir gece evine hapsolmak zorunda kalan Ary Barroso kaleme kâğıda sarılır, yağmur dinmeden başyapıtını ve başka bir şarkısını bitirir.

Terry Gilliam’ın letafeti Brazil’in de süsü olan parça, aslında hemen kulaklara kazınmıyordu. 1940 Rio Karnavalı’nın en popüler üç şarkısı arasına da giremeyen “samba diyarının suluboyası” ayrıca toprakların yetiştirdiği en büyük besteci Villa-Lobos ile Barroso arasında fırtınalar koparıyordu. İkisi yıllarca konuşmamış, tesadüf 1955’te Brezilya devleti tarafından en büyük onurla taltif edilirken, iki cümle kurmak zorunda kalmıştı.

On parmağında on marifet olan Ary çok da beklememişti şarkısının popüler olması için. Walt Disney’in bir animasyonu tüm kapıları aralıyordu. 1942 tarihli Saludos Amigos vizyona girdikten sonra parça radyolarda milyonlarca kez çalıyor, hemen İngilizce sözler yazılıyordu.

Barroso’nun keyfine diyecek yoktu. Bir başka eseri Rio de Janeiro en iyi özgün müzik alanında Oscar’a aday olmuştu. Hasta Flamengo taraftarı olan şarkı yazarının bir işi daha vardı. Futbolun bambaşka bir tutku olduğu topraklarda, birçoklarının gönlündeki mesleği yapıyor, maçları radyoda anlatıyordu.

Malum 1950 Dünya Kupası Brezilya’daydı. Statü gereği şampiyon lig usulü belli olmuş, ev sahibi ile Uruguay son maçta karşılaşmıştı. Sambacılara beraberlik yetiyordu. 200 bin kişiye karşı sahne alan deplasman ekibi 79. dakikada Maracana’yı susturmuştu. Ghiggia’nın başardığını sonradan Papa ve Frank Sinatra yapacak, on binlerce insandan çıt bile çıkmayacaktı…

O günden sonra Brezilya iç sahada kullandığı beyaz-mavi formasını toprağa gömüyor, artık markalamış formasına kavuşuyordu. Oyuncular bir bir emekliye ayrılmış, kalesinde iki gol gören file bekçisi Moacir Barbosa sonraki kuşaklara yaklaştırılmamıştı.

O maçı1 anlatanlardan biri de radyoya bir süre veda etmek zorunda kalacaktı. Evet doğru bildiniz, o spiker aynı zamanda dünyanın en güzel sambalarından birinin yazarıydı…

1. 1950 Dünya Kupası’nda şampiyonun belli olduğu Brezilya-Uruguay maçının radyo anlatımı için: http://www.youtube.com/watch?v=C5pvdIf50Ag&t=1h27m10s [↩]