Şafak 13: Giannis

Avrupa’nın elit basketbol ülkelerinden hiçbirinin NBA’le ilişkisi Yunanistan kadar zayıf değil. Ülkede yetişen oyuncular NBA’de iz bırakmanın yakınından bile geçemedi henüz. Iakovos Tsakalidis, aralarında en uzun süre NBA’de barınabilendi. Efthimios Rentzias, Philadelphia’ya giderken Barça’nın en önemli isimlerinden biriydi, orada geçirdiği yıldan sonra Ülkerspor’da bile beklentileri karşılamaktan uzaktı. NBA’e Avrupalı akınının ivme kazandığı yıllarda, en yetenekli gençlerden biri olarak Memphis’in yolunu tutan Antonis Fotsis de ancak bir yıl dayanabildi. An itibariyle yaşlı kıtadaki en önemli birkaç isimden biri olduğu tartışılmaz durumdaki Vassilis Spanoulis’in yine bir senelik Texas serüveni ise Hakan Şükür’ün Torino günlerini hatırlatırken, Jeff van Gundy ile olan efsane diyalogu1 rivayet edilen Mirsad Türkcan’ınkini2 bile aşıyordu.3

Giannis’in bu gidişatı değiştirebileceğine inanmamamız için de yeterince sebep var. Birinci ligi NBA için yeterli bir test olmaktan oldukça uzak bir ülkenin ikinci liginde pek de dominant bir performans göstermiş değil henüz. Vatandaşlık sorunu yüzünden alt yaş gruplarındaki milli takımlarda da bu yaza kadar forma giyebilmiş değil. Pozisyonu belli olmayan ham bir oyuncu olarak, kendisine iyi bir geçiş fırsatı sunabilecek Eurocup’ın iddialı ve ACB’nin kalbur üstü takımlarından Zaragoza’yla da anlaşması olmasına rağmen, doğrudan NBA’e giderek en olmaması gereken adamları bile D-League’e gönderen bir düzenin içinde, Simas Baranauskas’ın dediği gibi basketbol dünyasının Mordor’u gibi görünen o çöplükte kaybolup gitme ihtimalini de arttırıyor üstelik. Öte yandan, Giannis Adetokunbo ya da resmi olarak kayıtlara geçen adıyla Antetokounmpo’nun Yunan oyuncuların NBA’deki kaderini değiştirebileceğine inanmamız için de belki tek ama önemli bir neden var.

Veronica ve Charles Adetokunbo’nun yeni bir başlangıç umuduyla geldikleri Sepolia, Atina’nın pek de popüler olmayan, yoğun göçmen nüfusuna sahip semtlerinden biri. Kalıcı olmaya karar verdikleri bu ülkeye entegrasyonu kolaylaştırmak için çocuklarına Yunan isimleri verip, Yunan vatandaşlığına hak kazanamamalarına rağmen, sınırdışı edilme ihtimalini düşünerek Nijerya nüfusuna bile kaydettirmediler. Sürekli daha ucuz bir eve taşınan, çocukların da eve yemek getirebilmek için sürekli sokakta bir şeyler sattığı, hayatta kalma çabası içindeki göçmen bir aile…

Mozart’ın karşısındasınız ve yiyecek hiçbir şeyi yok, ona ne verirdiniz? Cevap bir keman değil. Cevap bir somun ekmektir böyle bir durumda.

Diyor Spyros Veliniatis, Thanasis ve Giannis’i sokakta oynarken fark eden ve onları çalıştığı kulüp olan Filathlitikos’a davet eden koç. Kader onların da yanındadır. Filathlitikos, çok sayıda göçmen ailenin çocuklarının da bulunduğu ve o dönem Atina’da üyelik ücreti istemeyen tek akademidir. Hayatta kalma çabası içinde olan bir ailenin çocuğu için başka bir kulüple bu hikaye hiç başlamayabilirdi belki. Hatta Thanasis, ilk aşkı futbol olan küçük kardeşini basketbol oynamaya ikna edemeseydi de.

Veliniatis’in Giannis’i keşfetmesine neden olan müthiş fiziği, uzun kolları ve büyük elleri ile daha da ileri bir seviyeye çıkıyor. O boyda biri için oldukça iyi bir top kontrolü, kayda değer bir saha görüşü ve henüz istenilen seviyede olmasa da geliştirilebilir bir şutu da var üstelik. Daha 19 yaşını doldurmadığı için boyu daha da uzayabilir. NBA için hazır olmayan ince vücudu da zamanla gerekli seviyeye gelecektir. Pozisyonlar arasında kaybolma ya da her şeyi biraz yaparken bazı şeyleri yeterince iyi yapamayan bir adam olarak kaybolma riski olsa da bu noktaya gelmesini sağlayan çalışkan karakteri, iyi bir yere gelebileceğini düşünmek için umut veriyor.

Yeterince satış yapılamayan bir günün ardından buzdolabının boş olduğu bir evde büyüyen bir çocuğa niye iki adım ötesini düşünmüyorsun demek abes belki de. Giannis’in Zaragoza gibi kariyeri için doğru görünen bir adımı atlaması da Adetokunbo ailesinin hayatını düşününce anlaşılabilir hale geliyor. Ailesini de bir an evvel beraberinde götürme isteği de belki hep bu sebepten. Bir göçmen çocuğu için sporun ailenin kurtuluş reçetesi olması Avrupa’nın pek çok ülkesindeki gibi Yunanistan için de daha sık rastlanacak bir gerçek haline geliyor artık.

Ekonomik krizin yan etkilerinden biri de faşist neo-nazi partisi Altın Şafak ve göçmen karşıtı eylemlerinin yükselişe geçmesi oldu Yunanistan’da.4 Göçmenlerin hayatı gittikçe daha da zor hale gelirken, Giannis ve onun gibilerin başarılı olması, formasını giyebilmek için yıllarca beklediği milli takımın gelecekteki başarılarında söz sahibi olması ülkedeki diğer göçmenler için de ayrı bir anlam ifade ediyor. Yaşadığı zorluklardan sonra bir şekilde orada tutunacağına inandırmanın ötesinde, orada tutunmasını istemek için de sebepler var.5

1. – I was McGrady back home.
   – Great. McGrady is McGrady here. [↩]
2. http://romantikkanaryalar.blogspot.com/2011/01/mirsad-ve-egosu-van-gundye-kars.html [↩]
3. Amerika’da yetişen Yunan oyuncular içinse durum biraz daha farklı şimdilik. Kosta Koufos ve Nick Calathes’in durumlarının, Amerika’daki yapıya ve hayat tarzına uyum sağlamakta sıkıntı çeken oyunculardan farklı olması beklenebilir. İlginç bir detaysa, Boston Celtics tarafından draft edilen Nikos Galis’in sakatlıklar dolayısıyla NBA’de şans bulamaması nedeniyle Yunanistan’a gidişinin, ülkenin ve Avrupa’nın basketbol tarihini değiştirmesi. [↩]
4. Yakın zamanda anti-faşist rapçi Pavlos Fissas’ı öldürecek kadar azıttılar. [↩]
5. Biraz şansı varsa Alim Karasu’nun sevgisinden de uzak durmayı başarır. [↩]