Finaller’e Doğru

Bu gece NBA Finalleri başlıyor. Sahada altı, belki de yedi Hall of Famer olacak: Spurs’de Duncan, Parker ve Manu; Heat cephesindeyse LeBron, Wade, Allen ve Bosh. Spurs bench’inde Popoviç var. Üst üste 3 kere NBA Finali gören Miami kadrosunun derinliklerindeyse Pat Riley’nin tebessümü parıldıyor. Kimin kazanacağı, kaç maç izleyeceğimiz, hangi oyuncuların beklenmedik performanslar sergileyerek tarihe geçeceği meçhul. Şimdilik yalnızca her iki takımın da finale yükseldiğini biliyoruz.

Peki Spurs ve Heat 2013 Finalleri’ne nasıl geldi?

Spurs vs Grizzlies

Playoff ikinci turunda OKC ile oynayan Grizzlies, bazen 4 adamla Durant’i savunuyor, rakibin diğer oyuncularını adeta boş bırakıyordu. Scott Brooks’un teknik maharetiyle şekillenen iptidaî OKC hücumunu çaresiz bırakan Grizzlies, adeta tek boyutlu bir rakibe alıştığı için konferans finallerinde Popoviç’in Spurs’une karşı tamamen afalladı. Serinin ilk maçından itibaren Spurs’e sürekli boş şut imkanı verdiler. Parker pick&roll’u takiben veya ikili oyunda perdeyi kullanmaksızın yön değiştirerek veya semi-transition’larda driplingle boyalı alana giriyor, Grizzlies’in savunmasını allak bullak edip yay etrafındaki arkadaşlarına asist yapıyordu. Tony Parker’ın ihtişamlı Grizzlies savunmasını parçaladığına şahit olduk. Topsuz hareket ve alan paylaşımını mükemmel seviyede sahaya yansıtan Spurs, Parker’ın parçaladığı her mevkiden boş şut buldu.

Grizzlies’in Parker ve Spurs karşısında telaşa kapılıp tutarsız yardımlarla savunmada gedikler açtığına defalarca şahit olduk. Mesela ikinci örnekte Spurs’un alan paylaşımı sekteye uğruyor. Bonner sol köşede bekliyor, Neal ve Green ise sol kanatta yan yana duruyor. Fakat HEPSİ bomboş kalıyor.

Tabii Grizzlies’in esas problemi her zamanki gibi hücumda, özellikle alan paylaşımındaydı. Grizz ilk 5’inde 2 dev oyuncu var: Gasol ve Randolph. Dripling yapabilecek veya ikili oyunlarda ball-handler olabilecek yegane oyuncu Conley. Geriye iki isim kalıyor: Allen ve Prince. Henüz ilk maç bittiğinde Spurs’un Tony Allen ve Tayshaun Prince’i tamamen boş bırakacağı, içeri gömülüp uzun oyuncuları müdafaa edeceği, Grizzlies’i korkunç bir alan paylaşımına mahkum edeceği belli olmuştu.

Mesela ilk resimde Kawhi Leonard ve Danny Green kendi adamlarını bırakıp yalnızca Gasol’un etrafına diziliyor. Bu pozisyon Prince’in potaya gönderdiği air-ball ile sona erdi. Aşağıdaki videodaysa Z-Bo’dan high-low pas alan Marc Gasol, dört oyuncuyla boğuşmaya mahkum oluyor:

Spurs’un savunma stratejisi, Grizzlies’in en önemli skor opsiyonunu, Zach Randolph’u işlevsiz hale getirdi. Z-Bo’yu sürekli önden savundular.

Resimde Diaw, Z-Bo’yu önden almaya çalışıyor. Prince’in savunmacısı (Leonard) ve Allen’ın savunmacısı (Manu) ise hem Z-Bo’yu rahatsız ediyorlar, hem de kendi adamlarını tamamen bıraktıkları için Conley ve Marc Gasol’e (yani Randolph’un topu aldığında en önemli pas seçeneği) odaklanma fırsatı buluyorlar. Özellikle Manu, Conley’nin deneyebileceği dengesiz bir pas teşebbüsünde topu çalmak için tetikte bekliyor…

…ve topu çalarak pozisyonu bitiriyor.

Randolph korkunç bir seri çıkardı ama oyuncularından azamî seviyede verim alabilecek bir strateji yaratamadığı için eleştirilerin aslan payını belki de Lionel Hollins hak ediyor.1 Popoviç’in hemen hiçbir hamlesine karşı hızlı reaksiyon gösterip gerekli ayarlamaları yapamadı. Mesela Bonner sahadayken Randolph’un hücumda zilyonlarca avantaja sahip olduğu malum. Hollins oyuncuların dakikalarını daha iyi ayarlayıp şutörlerini Randolph’un etrafına dizerek en azından Bonner karşısında oyuna hükmedebilirdi. Tabii hiçbir hamle denemediğini iddia etmek haksızlık olur.2 Fakat hem Grizzlies’in kadrosundaki malum defolar, hem de Popoviç’in dehası Hollins’in telaş ve çaresizlik içinde seriyi bitirmesine sebep oldu.

Hollins önemli bir koç olmasına rağmen yeni istatistikler üstüne inşa edilmiş bir ideal peşinde koşmadığı için önümüzdeki sezon Grizzlies’le yolları ayrılabilir. Memphis’teki idarî ekip, PER’ın mucidi John Hollinger’ın katılımıyla beraber istatistiklere çok daha önem veren bir yapıya dönüştü; çok daha fazla 3’lük atan, daha az orta mesafe şut arayan bir kadro hayal ediyorlar. Basit tercihlerden (Mesela Pondexter’ın daha fazla kullanılması), temel değişikliklere dek (mesela Z-Bo gibi kadronun temel taşlarının takasta kullanılması) pek çok farklı ihtimal var.3 Memphis yaz ayları boyunca pek çok dedikoduya ev sahibi olacak. San Antonio’daysa şampiyonluk tezahüratları yükseliyor.

Spurs, adeta Grizzlies’in antiteziyle (tempo, hücum, şutörler…) karşılaşacak: Miami Heat.

Heat vs Pacers

Heat hem kısa 5’lerle oynaması, hem transition kovalamak için sık sık rakip sahaya erken koşması, hem de cüretkar yardımlarla inşa edilmiş agresif savunma prensipleri sebebiyle rakiplerine sürekli hücum ribaundu şansı veriyor.4 Pacers karşısında savunma ribauntları adeta kangrene dönüştü: Kendi potalarındaki ribauntların tamı tamına %35’ini Pacers’a teslim ettiler.

Pacers uzunları hem hücum ribauntlarını kontrol etti, hem de beklenmedik şekilde Heat’in yarı saha savunmasını belli sürelerde de olsa yıkmayı başardı. Roy Hibbert, ligdeki en iyi çember savunan isimlerin başında geliyor. Hatta SSAC13’te sunulan bir makale (The Dwight Effect), potadibinden atılan şutlarda Hibbert’ın rakiplerine yalnızca %38 şans tanıdığını göstermişti. Fakat yaptığı eşsiz müdafaaya ilaveten seri boyunca mükemmel şut attı. Heat zaten ligde en agresif yardım savunması getiren takım ama Hibbert karşısında azamî seviyede agresif olmaya, iki hatta üç oyuncuyla Hibbert’ı savunmaya çabaladılar. Mesela aşağıdaki resimde David West 3’lük çizgisinin dışına çıkıp Hibbert’a pas veriyor. (Hibbert hariç 4 Pacers oyuncusu da yayın dışında. Bu sayede Heat’in yardım savunması getirmesini geciktirmeyi hedefliyorlar.) Chris Bosh ve Chalmers yardıma gitmeye çabalasalar bile birkaç salise geciktikleri için Hibbert pozisyonu basketle neticelendiriyor.

Roy Hibbert’ın devasa cüssesi ve Battier’nin (David West’e sorun yaratabilecek -LeBron hariç- yegane kısa oyuncu) formsuzluğu sebebiyle Heat uzun 5’lere başvurmak zorunda kaldı. Şuralarda yazdığım gibi Heat’in temel savunma ve hücum prensipleri, kısa oyuncuların hem savunmada birbirlerinin yerini doldurmasına, hem de hücumda rakip yarı sahayı tamamen açarak LeBron’un boş adamları bulmasına imkan veriyor. Uzun 5’lerle rakip yarı sahaya yayıldıklarında boş şut bulmakta zorlandılar ve pek çok hücumu dengesiz şutlarla bitirdiler.

Mesela aşağıdaki resimde Haslem ve Bosh sağ köşede bekliyor, Chalmers pas alabilecek noktada değil, Wade zaten kötü 3’lükçü. LeBron 3’lük çizgisinin bir adım içinden saçma sapan bir şut atmak zorunda kalıyor (pozisyon basket oldu ama şut korkunç).

Tabii Pacers tüm çaba ve hazırlığına rağmen kadro yapısı sebebiyle kronik problemlerine çare bulamadı; top kayıpları,5 doğaçlama skor üretmekte zorlanan oyuncular, korkunç bench…

Pacers ligdeki en zayıf bench’lerden birine sahip. Normal sezonda takım halinde 100 pozisyon başına 101,5 sayı buluyorlardı; ilk 5 oyuncularıysa beraber sahada oldukları süre boyunca tam 108,5 sayı (bu istatistik normal sezonda lig dördüncülüğüne denk geliyor). Playoff’larda makas daha da açıldı.6 Frank Vogel, mecburen bench’ini mümkün olduğunca az kullanmaya çalıştı. Hatta playoff’lar boyunca herhangi bir takımın en çok kullandığı line-up çok açık ara Pacers’ın ilk 5’i.

DJ Augustin savunma ve hücumda tamamen kontrolsüz bir oyuncu. Ian Mahinmi hücumda işlevsiz. Tyler Hansbrough ve Sam Young çaba harcamalarına rağmen hemen hiçbir etki yapamıyorlar. Tıpkı Tony Allen ve Tayshaun Prince ikilisi gibi Pacers’ın yedek uzunları da kısa süreler sahada kalsalar bile adeta kangrene dönüştüler. Heat, formasında Hibbert veya West yazmayan tüm Pacers uzunlarını boş bırakıp 5’e 4 oynamayı tercih etti.

Eğer Granger bench’ten gelip katkı verebilse serinin bambaşka bir neticeye varması mümkün olabilirdi. Zaten Pacers için önümüzdeki ayların en önemli tartışması Granger etrafında şekillenecek. Pacers’ın David West’e yeni kontrat önereceğine şüphe yok. Paul George, Hibbert ile beraber kadrodaki en önemli oyuncu olacak. Granger ise iyi bir teklif gelirse büyük ihtimalle takas edilecek. Eğer ilk 5’lerini korur ve bench’e birkaç oyuncu (özellikle topa hakim bir yedek guard) ekleyebilirlerse Frank Vogel komutasında lig haritasını değiştirmeleri mümkün.

Pacers yaz aylarına girerken Heat üst üste üçüncü kez NBA Finalleri’ne çıkıyor. Bu defa rakip San Antonip Spurs; son 15 senenin en başarılı takımı. Herkesin kafasında evirip çevirdiği pek çok fikir var: Heat’in Tony Parker savunması serinin düğümünü çözecek, Chris Bosh’un Duncan&Splitter ikilisine karşı bocalaması muhtemel, Spurs uzunlarına karşı Heat zorlanabilir, keza Miami’nin atletizmi Spurs’u zorlayabilir, Wade fiziken ve aklen dengesiz durumda, Manu’nun nasıl performans vereceği meçhul, Gregg Popoviç röportajlarda biber gazından farksız…

Bu akşam gelmiş geçmiş en büyük 4 numara sahada olacak ve beşinci yüzüğü kazanırsa kendi jenerasyonunun en önemli basketbolcusu olduğu tescillenecek. LeBron eğer seriyi kazanırsa gelmiş geçmiş en büyük kısa forvet unvanını Larry Bird ile paylaşmaya başlayacak. Parker kazanırsa kariyerini yeniden tanımlayacak. Wade, Ginobili, Bosh… 2013 NBA Finalleri nihayet başlıyor. Bu akşam ligdeki en iyi iki takım karşı karşıya gelecek ve Dünya basketbolunun zirvesine şahit olacağız.

1. Hollins sevdiğim koçlardan biri. Fakat sezon ortasında Rudy Gay takasına karşı çıktığını ima ederek beni şaşırtmıştı. Konferans finallerindeyse herkesi hayal kırıklığına uğrattığı aşikar. Popoviç Z-Bo’dan Gasol’e dek Grizlies’in tüm silahlarını tek tek işlemez hale getirirken, Hollins Matt Bonner’ın ikili oyunu takiben içeri devrilmeyeceğini, 3’lük çizgisinin gerisinde bekleyeceğini bile hesap edememiş gibiydi. [↩]
2. Mesela Rudy Gay takası sonrasında Conley, Bayless ve Pondexter üçlüsünü maç başına yalnızca 5,5 dakika boyunca aynı anda sahaya sürüyordu. Seri boyunca bu süre 12 dakikaya çıktı. Conley ve Pondexter’ı köşelere yerleştirip Bayless ve Gasol’un ikili oyunlarını takiben boş 3’lük aradılar. YouTube’a birkaç örnek yükledim. [↩]
3. Rudy Gay takasında Prince’ten fazlasını alabilseler şampiyonluğun favorisi bile olabilirlerdi. Hâlâ geç değil. Hem 3’lük atan, hem de iyi savunma yapabilen bir oyuncu bulurlarsa önümüzdeki sene yine buralarda olacaklardır ama şimdiden sayısız farklı fikirle karşı karşıyayız. [↩]
4. Meraklısına alengirli istatistikler: Heat normal sezonda kendi potasındaki ribauntların tam %27’sini rakibe kaptırmıştı. Bu alanda sondan sekizinci sıradaydılar. [↩]
5. Pacers normal sezonda %16,1’lik top kaybı reytingiyle ligin en çok top kaybeden iki takımı arasındaydı. Heat karşısında bu istatistik tam %20’ye çıktı. [↩]
6. Normal sezon istatistiklerine kıyasla 100 pozisyon başına ilk 5 oyuncuları +1 sayı buldu, takım halindeyse -0,5 atabildiler [↩]