23 > 50

Gelmiş geçmiş en iyi basketbolcu Michael Jordan bugün 50. doğum gününü kutladı. Söylediği birçok söz, yaşadıkları, yaptıklarıyla milyonlarca kişiye ilham kaynağı oldu. Benim bugün yaptığım işten, seçtiğim uğurlu sayıya kadar birçok noktada etkilemiştir. 50 yaşında, doğum günü hediyesi olarak Jordan’ın kariyerindeki 23 unutulmaz anı ve o hatıraları anımsadım. Mutlaka daha iyisi, daha unutulmazı, daha güzeli, daha farklısı vardır. Ancak benim 23 Michael Jordan anım bunlar. Güle güle izleyin.

“The Move”

Bu satırların yazarına göre Vince Carter’ın Frederic Weis’ın üzerinden vurduğu smaç dahil, bir basketbol maçında yapılmış en iyi hareket. 1991 NBA Final serisi. Chicago Bulls, Los Angeles Lakers’ı ağırlıyor. MJ topu tepede alıyor, önündeki koridoru iyi değerlendirip çembere gidiyor. Kesiğin bir adım içinden yükseliyor. MJ havalanırken herkes kolay bir smaç bekliyor. Sıçrayan Jordan olduğu için, haliyle, o bekleyiş biraz uzun sürüyor. Sonra bir şey oluyor, Mike’ın aklına başka bir fikir geliyor. Sağ elle yükselmişken fikrini değiştiriyor. Topu aşağıya indirip sol eline alıyor ve iki sayıyı sol eliyle almayı tercih ediyor Majesteleri. Tüm Lakers’ın moralini sıfırlayan, herkesten iyi olduğunu gösteren bir hareket. Aynı zamanda MJ’in ne kadar büyük bir egoya sahip olduğunun da kanıtı.

Son Şut

Michael Jordan hayatı boyunca hiç final kaybetmedi. Kaybetmeye en yaklaştığı an, 1998 NBA Final serisinin altıncı maçıydı. Bitime 25 saniye kala Utah Jazz 86-85 önde. Top Utah’ta. Derken Michael Jordan geliyor. İkili sıkıştırmayla Karl Malone’un elinden söküp alıyor topu.

Maçta sadece dört dakika dinlenebilmişti Jordan, 44 dakika sahada kalmıştı. 43 sayısı vardı ama yüzdesi düşüktü. 34 şutta yalnızca 14 isabet bulmuştu. %41’le atması hiçbir şeyi değiştirmiyordu. Son topu onun atacağından kimsenin şüphesi yoktu. Jordan’ın karşısında iyi bir savunmacı olan Bryon Russell vardı ve akıllıca bir hamle yaparak daha çok soluna gitmeyi seven Michael’ın sol tarafını kapatmıştı. Yapabileceğinin en iyisiydi belki.

Gerisini ondan dinleyelim:

“Russell bana boş bir alan verdi. Topu sürmeye başladım, Russell da benimle geldi. Derken durdum, topu kaldırdım ve kolay bir şut attım. Boştum ve top da girdi. Top girince onun maçı kazandıran basket olduğunu anladım. Artık sıkı savunma yapma zamanıydı. Tüm seri boyunca bizi savunmamız güçlü kılmıştı. Eğer iyi savunma olmasaydı bu noktaya gelemezdik. Tek yapmamız gereken 5.8 saniye savunma yapmaktı ve bunu başarabilirdik.”

Öyle de oldu.

Bu basket, Jordan’ın altıncı şampiyonluğunu getiren basket olmakla kalmadı, Michael Jordan’ın Chicago Bulls formasıyla attığı son basketti. Daha iyi bir veda düşünebiliyor musunuz?

12 numara

12 numaralı formayı giymiş en büyük oyuncu kim? Pat Riley mi? Dwight Howard mı? Vlade Divac mı? John Stockton mı?

Ne yazık ki hiçbiri değil. 12 numaralı formayı giymiş en büyük oyuncu da Michael Jordan.

1990 yılının sevgililer gününde Chicago Bulls, Orlando Magic’e konuk olmuştu. Orlando güvenliğinin büyük bir hatası sonucu birisi Bulls’un soyunma odasına girip Jordan’ın 23 numaralı formasını çalınca, Michael Jordan’ın maçta oynaması tehlikeye girmişti. MJ, önce tribünlerde bulunan birisinin formasını denedi, ancak 2.01 boyunda ve 99 kilo olan Jordan’a uygun forma bulmak zordu. Neyse ki takımın malzemecisinde yedek forma bulunuyordu ve Jordan’ın oynamasını sağlayacaktı. Yedek forma 12 numara ve isimsizdi. MJ, o maçta 49 sayı attı.

Nets’e karşı tek başına

Michael Jordan’ı savunmak için bir kişi genellikle yeterli olmuyordu. Çoğu zaman iki kişilik savunmaları da rahat geçiyordu Majesteleri. Ancak üç kişinin birden onu savunamadığı anlar da az değil. New Jersey Nets maçı da bunlardan biri. O anı takım arkadaşı Horace Grant anlatıyor:

“O anı hayatım boyunca unutamıyorum. New Jersey Nets’le oynuyoruz. Michael topu aldı. Derrick Coleman, Chris Dudley ve Chris Morris onu savunmak için üzerine geldi. O havada önce içeriye, sonra dışarıya, sonra çemberin arkasından manevra yaptı. İnanılmazdı. Ve şutu da soktu tabii ki.”

Pota kıran Jordan

25 Ağustos 1985. Michael Jordan, Nike’ın düzenlediği bir özel maçta Stefanel Trieste forması giyiyor. Rakip Juve Caserta. MJ 30 sayıyla maçın yıldızı oluyor, ancak esas hareketi maçın ikinci yarısında geliyor. MJ, sol taraftan gelip, yaptığı sert smaçla potayı kırıyor.1

Kapat gözlerini, kimse görmesin

Bazı efsaneler vardır, dilden dile dolaştıkça büyür, değişir. Michael Jordan’la ilgili de onlarca şey anlatılır. Bazıları doğru, bazıları abartı, bazıları da yalandır ama işin büyüleyici kısmı, ne olursa olsun “Jordan bunu yapamaz” diyemezsiniz. Bu yüzden efsanedir Michael Jordan. İşte o anlardan biri. Trash Talk’ı çok seven MJ, Dikembe Mutombo’yla maç içinde iddiaya girer. Galibiyet garantidir, bu yüzden MJ Mutombo’ya döner, “bu senin için bebeğim” der ve gözleri kapalı serbest atış kullanır. Sonucu biliyorsunuz…

Babalar günü

Chicago Bulls’un dördüncü NBA şampiyonluğu 1996 yılında geldi. O sezon 72 maç kazandıkları için, şampiyonluğu kazanmaları hiç sürpriz değildi. Michael Jordan için o final serisinin ayrı bir önemi vardı. Jordan’ın “en yakın arkadaşım” dediği kişi, babası, öldürüldükten sonra ilk finaliydi. Seattle’a karşı oynadıkları finalin son maçı babalar gününe denk geldi. MJ, şampiyonluğu kazandıktan sonra maç topunu aldı ve yere yığıldı. Biraz şampiyonluk için, çokça babası için ağladı…

40 yaş, 43 sayı

Bir basketbolcu 30 yaşını geçer geçmez “yaşlı” sıfatını alır ve kariyerinin geri kalan bölümünde bununla yaşar. Acımasızca bir durum, ancak hızlı tüketim çağında sürekli genç yıldızlarla beslenen spor pazarlaması algısı ne yazık ki böyle bir dayatma içinde.

Bu algının içinde 40 yaşında bir adam ne yapabilir? 30 yaşındaki yaşlıysa, 40 yaşındaki nedir? Bunu Michael Jordan’a sormak lazım. Bundan tam 10 yıl önce, Jordan New Jersey Nets’e karşı 43 dakika sahada kalarak 43 sayı attı. Hem de 30 şutta! Hem de hiç üçlük denemeden!

Yetmezmiş gibi, 34 saniye kala maçı kazandıran basketi de attı Michael Jordan. Kusursuz.

“40 yaşındaymış gibi hissetmiyorum. Kendimi iyi hissediyorum. Bu seviyede oynayabileceğimi düşünüyorum ve bazı gecelerde en iyilere karşı oynayabilirim.”

Biliyoruz abi, biliyoruz…

Virüs mü durduracak Jordan’ı?

“Bu maçta oynamana imkân yok” dedi Chicago Bulls doktoru Michael Jordan’a. Sebep gıda zehirlenmesi ya da bir mide virüsüydü… 1997 Final serisinin beşinci maçının olduğu gece uyuyamamıştı ve doktorları odasına çağırmıştı. Başı dönüyordu.

Salt Lake City’deki iki maçı da kaybeden Chicago, serinin 2-2’ye gelmesine engel olamamıştı. Bulls beşinci maçı kazanmak zorundaydı, ancak bunu Jordan’sız yapmalarına imkân yoktu. Sabah idmanına çıkmayan Jordan, maçtan üç saat önce yataktan kalkabildi.

“Korkmuştum. Bana ne olduğunu anlamaya çalışıyordum. Önce kabus gördüğümü sandım, uyanınca gerçek olduğunu fark ettim. Sanki kısmi felç geçiriyordum.”

MJ maça çıktı, 38 sayı atmakla kalmadı ve takımına maçı kazandırdı. Son şutu attıktan hemen sonra Scottie Pippen’ın kollarında yığılıp kaldığı an, tarihin en unutulmaz karelerinden biridir.

Serbest atış çizgisi

Serbest atış çizgisinden uçup smaç vurmak Michael Jordan’la özdeşleşmiş bir durum. Space Jam’in sonunda orta sahadan sıçrayıp yaptığını saymazsak, toplam altı kez serbest atış çizgisinden havalandı Air Jordan. 1985 Smaç Yarışması’nda 50 puan aldı. 1987 Smaç Yarışması’nda 50 puan aldı. 1988 Smaç Yarışması’nda 50 puan aldı. 1989 Doğu Finali’nde Detroit Pistons’a karşı, Bill Laimbeer’ın üstünden vurdu. 1991’de Magic Yardım Maçı’nda vurdu ve 1992’de Phoenix Suns’a karşı bir normal sezon maçında serbest atış çizgisinden smaç vurdu.

Beşiği sallarken

Bir başka klasik Michael Jordan smacı. İlk olarak North Carolina’da yaptığı bu smacı birkaç Smaç Yarışması’nda da kullanan Jordan, en güzel versiyonunu Madison Square Garden’da New York’a karşı yapmıştı. İşlem çok basit: Sıçra, topu kucağında beşik gibi salla, havada uçuşunu yaparken çembere uğra, smacı vur, iniş yap…

Tree Rollins

Tree Rollins’i bilir misiniz? 2.16 boyunda ve kariyeri boyunca maç başına sadece 21 dakika sahada kalıp 2.2 blok ortalaması tutturmuş. Siz tanımıyor olabilirsiniz, ancak Atlanta Hawks’a karşı oynarken Michael Jordan tanıyordu. Tabii ki umursamadı.

Tek el yeter

40 yaşındaki Michael Jordan, eskisi gibi smaç vuran, serbest atış çizgisinden uçan birisi değildi. O artık akil adam görüntüsündeydi. Dönerek, geriye çekilerek attığı orta/uzak mesafe şutlarıyla, paslarıyla büyülüyordu herkesi. Rakip çocukları akıl oyunlarıyla alt ediyordu. İnanmazsanız Eric Williams’a sorun. Gerçi hakkını da yememek lazım Eric’in. MJ tek eliyle şut fake’ini attığında ekran başında hepimiz onu yedik. Majesteleri işi daha büyütmedi. Eric’in geri dönmesini bekledi ve oyun kaldığı yerden devam etti. Usta, büyüksün…

Havada durdum, şahitlerim var

Larry Nance 2.08 boyunda. 13 sezonu ve 920 maçı kapsayan, saygıdeğer bir NBA kariyeri var. Üç kez all-star seçilmiş, bir kez de NBA’in en iyi savunma beşinde yer almış. Ancak onu hatırladığımız ilk an, Michael Jordan’a karşı aciz kaldığı durum. Cleveland’a karşı sıradan bir maçta, 47 sayısı olan Jordan, çembere hücum ediyor. Kariyer blok ortalaması 2.2 olan Larry Nance onu çemberde karşılıyor. Tek elle smaca giden MJ, havada fikir değiştiriyor. Topu geriye çekiyor ve Larry Nance yere indiğinde hâlâ havada kalarak topu çemberden geçiriyor. Tek elini ne kadar rahat kullandığını gösteren anlardan biri daha…

Nance’in kaderi emeklilikten sonra da bitmedi. İyi bir ailesi var, hatta kendisiyle aynı adı taşıyan oğlu var. Michael Jordan’ın kabusuyla yaşayan Larry Nance, oğlu Larry Nance Junior’ın geçen sezon yaptığı bir smaçla Michael Jordan’ı bir kez daha hatırladı.2

Takip et

Michael Jordan’ın zekâsı ve atletizminin birleştiği eşsiz anlar. Kaçan serbest atış sonrasında MJ, takip smacını vurur.

Patrick Ewing

Michael Jordan, tarihin en iyi pivotlarından biri Patrick Ewing’in hayatını mahvetti. MJ ile kariyerleri kesişen Ewing, kariyeri boyunca hiç şampiyonluk yaşamadı. Üstüne üstlük, defalarca saha içinde küçük duruma düşürdü. Bu smaç, o anların en unutulmazıydı…

1988 Smaç Yarışması

Eğer en iyisi değilse, tarihin en iyi smaç yarışmalarından biri. Smacın babası Dominique Wilkins’le Michael Jordan’ın kapışması. Sonuçtan bağımsız, izleyin…

69 sayı

“Cleveland’a karşı en iyi performanslarımı gösterdiğim doğru. Bunun en büyük sebebi taraftarın çok tutkulu olması” diyor Cleveland’lıların canını LeBron James’ten daha çok yakan tek insan.

Craig Ehlo

Bu anıyı efsane spiker Jim Durham anlatmalı:

“Here’s Michael at the foul line, the shot on Ehlo…Good! The Bulls win it!”

Zo

Alonzo Mourning, NBA tarihinin elit savunma pivotlarından biri olarak anılır. Charlotte Hornets’ta oynadığı üç sezon boyunca maç başına üçün üzerinde blok yapması da, sayılarla bunu kanıtlıyor. O dönemde Zo, genelde rakiplerin üzerinden yaptığı smaçlarla posterlere konu olurdu. Mevzubahis Jordan olunca durum değişti. MJ, bir Hornets maçı akşamında Zo’yu postere konu etti. Bu, Alonzo’nun aciz durumda kaldığı ilk posteriydi.

Blok + Ribaund + Top çalma

40 yaşındaki bir adamın istatistik kâğıdını doldurması zordur. Bunun bilincinde olan MJ, tek pozisyona blok + ribaund + top çalma sığdırmayı denedi. Kurban Ron Mercer’dı…

İntikam, bazen sıcak da yenir

Michael Jordan eski dostu Patrick Ewing’in hayatını mahvetti demiştik, değil mi? Maç içinde blok yedikten sonra aldığı rövanş bu…

Sonra görüşürüz

Bryon Russell – Michael Jordan karşılaşması denince aklınıza hep “o an” geliyor, değil mi? Haklısınız. Ancak öncesi de var. MJ, çift crossover ile Russell’ı bu hale getirmişti.

1. Maçtan detaylı görüntüler: http://www.youtube.com/watch?v=BPc_JeJYDMQ [↩]
2. http://www.youtube.com/watch?v=nZ1uLYrUIrc [↩]